Bitkilerle tedavi yeni hayatımıza giren bir kavram gibi görülse de, antik çağlardan bu yana bitkilerin tıbbi etkileri ile ilgili çalışmalar ve kullanım mevcuttu. Bu tıbbi etkilerin kökeni, bitkinin özünde yani uçucu moleküllerinde gizlidir. Bu uçucu bileşenlerin, antiseptik, astrenjan, antiviral, antibakteriyel etkileri dolayısıyla yoğun olarak kullanımlarının yanı sıra koku sistemimizi direkt uyaran yapıda olmasından dolayı, rahatlatma, sakinleştirme ve toparlama gibi etkilerinden de faydalanabiliriz.

Yağların bu gibi tıbbi ve terapötik etkilerinden faydalanabilmek için, kullandığınız yağın kaynağınından emin olmak gerekir. 

Maalesef ki “Yağ Piyasası” göründüğünden daha karışık bir sektördür, doğru ve saf ürünü bulmak ticari amaçların çok fazla ön plan da olduğu bu sektör de göründüğü kadar kolay olmayabilir.

Peki Saf  ve Sahte Yağ Nasıl Anlaşılır?

Bitkilerden elde edilen uçucu yağların kalitesi, bitkinin yetiştiği yerden, maruz kaldığı koşullara, hasat edilme zamanına göre değişkenlik gösterebilir. O nedenle sürdürülebilir ve takip edilebilir tarım yöntemleri ile üretilen yağların tercihi, yağdan alacağınız verimi arttıracaktır.

Bakılması gereken ikinci parametre, satın aldığınız yağın ambalajıdır.  Uçucu yağların yapısında kimyasal olarak doymamış bağlar yer alır. Bu bağlar güneş ışığı ve ısıya karşı duyarlı ve bozunmaya açık yapılardır. Bu nedenle uçucu yağlar, genellikle koyu renkli ısı ve ışık geçirmeyen ambalajlarda satılmalıdır.Satın aldığınız ürünün ambalajı şeffaf, plastik bir yapıda ise, aldığınız ürünün sahte olduğundan şüphelenmelisiniz.

Bakılması gereken üçüncü parametre ise, ambalajın yağın oksijen ile temasını engelleyecek bir koruyucu tıpa ile kaplanmış olup olmadığını kontrol etmektir. Yağlar yapısal olarak oksijen ile temasında bozunmaya uğrayabilirler, olabildiğince hava ile teması azaltma ürününüzün kullanım ömrünü arttıracaktır.

Dördüncü parametremiz, kağıt üzerinde kontroldür. Ticari kaygı ile ürünün maliyetini düşürmek için yağ benzeri eklemeler yaparak uçucu yağ fiyatları düşürülebilir.  Fakat fiyat olarak daha cazip gibi görünen ürünler de, ürünün saflığını tüketici olarak sorgulamak gerekir. Aldığınız ürünün saf olup olmadığını basit bir test ile anlayabilirsiniz.

Uçucu yağınızdan birkaç damla kağıt üzerine damlatın ve 3-5 dk bekleyin, yağınız uçucu yapıda olduğundan kağıt üzerinde leke bırakmadan uçup gidecektir.

Kağıt üzerinde leke görüyorsanız, ürününüz saf olmayabilir.

GC analizi nedir?

GC, kromatografik bir ayrım yöntemidir. Sabit bir fazdan mobil faz olarak gaz akımı (He, Azot, vb.) geçirilerek uçucu bileşiklerin adsorbsiyon ve dağılım farkına göre birbirlerinden ayrılmasını sağlayan yöntemdir. Gaz kromatografik ayırımı sağlayan alet gaz kromatograf olarak adlandırılır.

Uçucu yağ miktarı tayini yapılmaktadır.

En önemli ve tüketicilere ürünün saf olup olmadığını gösteren parametrelerden biri de fiyat farkıdır. Uçucu yağ fiyatları o kadar da ucuz değildir. Raflarda birçok markanın ürününü farkı fiyatlarda görebilirsiniz. Bu normal olarak tüketicilerde kafa karışıklığı ve soru işaretlerine neden oluyor.

Fakat şunu söylemeliyiz ki saf uçucu yağ fiyatları ucuz değildir. Diğelerinden çok daha düşük fiyatlı ürünler ile karşılaşırsanız, ürünün saflığından şüphe duymanız gerekir.

Çünkü bitkilerden uçucu yağ eldesi meşakkatli bir iştir. Bitkilerin bakımından yetiştirilmesi, hasat zamanı, üretim methodu ve kalite kontrl düreçleri de  aldığınız yağın kalitesini ve doğrudan uçucu yağ fiyatını da etkiler. O nedenle uçucu yağ fiyatları, ürünü alırken kalitenin en önemli parametrelerinden biridir.

Yazar: Boco Nature