Türkiye’de bulunduğumuz toprakların barışı simgeleyen bir sembolü olan zeytin ağaçları hem zeytin, hem zeytinyağının farklı birçok faydası ile evlerimizde yerini alıyor. Akdeniz medeniyetlerinde kültürel bir kimlik halini alan zeytin ağacı, Akdeniz ikliminin görüldüğü bölgelerde yetişebiliyor. Geç yaşlanan zeytin ağacı, hem kendisi, hem meyvesi, hem de yağı ile sağlığımız için önemli bir kaynaktır.

Zeytinden zeytinyağı elde edilmeye başlandığında bu yağ, ilk olarak vücut için tercih edilmiştir. Çoğu zaman vücudun esnek olan yapısı ve dokularını korumak, kırışıklıkları gidermek ve yumuşatmak; saç köklerini güçlendirmek ve kasları rahatlatmak için kullanılmıştır.

Zeytinyağı, Antik Yunanlılar ve Romalılar’a kadar uzanan binlerce yıldır Akdeniz kültürlerinin temel maddesi olmuş ve bugüne kadar bölgedeki en popüler yemeklik yağ olarak kullanılmıştır. Zeytinyağı özellikle hayvansal yağlara nazaran daha sağlıklı olmasıyla zamanla yemeklerde de kullanılmaya başlanmıştır. Yemeklere lezzet vermesinin yanı sıra koruyuculuğuyla da üst düzey olan zeytinyağı, Akdeniz mutfağının vazgeçilmezleri arasına girdi. Kolesterolü düşürmesi, kalp rahatsızlıklarını önlemesi ve bağırsakları rahatlatmasıyla birçok aşçının sık sık kullandığı bir ürün olmayı başardı. Bunların dışında içerisindeki vitamin ve mineraller (A,D,K,E) ile antioksidan kaynağı olması, hücrelerin yaşlanmasını geciktirmesine yardımcı olur niteliktedir. Sonuç olarak, zeytinyağı tüketimi, gelişmiş kolesterol seviyelerinden daha iyi ruh haline ve daha güçlü kemiklere kadar birçok şeyle ilişkilendirilmiştir.

İşte araştırmalarla desteklenen en heyecan verici sağlık faydalarından bazıları: 

1. Polifenollerle Doludur

Sızma zeytinyağı, meyveler, sebzeler ve zeytinler gibi bitkisel gıdalarda bulunan antioksidan özelliklere sahip polifenollerin kaynağıdır. Polifenoller, kalp hastalıkları, kanser, diyabet ve bunamayı önleyecek şekilde, lipitlere, proteinlere ve DNA'ya zarar veren vücuttaki stresle mücadele ettikleri için sağlığa fayda sağlar. Zeytinyağında bol miktarda bulunan iki polifenol, antioksidan, antienflamatuar, kanserle savaşan ve antimikrobiyal özelliklere sahip olan iki farklı polifenol içerir. (hidroksitirosol ve oleokantal). 

2. Kardiyovasküler Sağlığı Güçlü Bir Şekilde Destekler

Zeytinyağının birçok nedenden dolayı kalp sağlığına iyi geldiği kabul edilir. Araştırmalar gösteriyor ki, dört yemek kaşığı sızma zeytinyağı içeren Ege/Akdeniz diyeti yapan kişilerde kardiyovasküler hastalık geliştirme riski daha düşüktür ve bunların kalp krizi, inme ve kalpten ölüm için birleşik riskleri daha düşük olarak hesaplanmaktadır. Unutulmaması gereken önemli bir bilgi de, doymuş yağ oranı daha yüksek yağlar, bir günde aldığımız toplam kalori miktarını artırmaz.

3. Bazı Kanserlerin Riskini Azaltabilir

Hiçbir gıda kanseri önlemede sihirli değnek olmasa da, zeytinyağı tüketimi Akdeniz ülkelerinde kanser oranlarının daha düşük olmasının bir nedeni olabileceğini belirtilmektedir. 2020 yılında yapılan bir araştırma, sızma zeytinyağının bağırsak bakterilerinde kolorektal kanserin önlenmesi ile ilişkili değişiklikleri tetiklediğini göstermektedir ve en çok zeytinyağı tüketen kadınların kolon kanseri ve meme kanseri riskinin daha düşük olduğunu göstermiştir. Zeytinyağının çeşitli bileşenleri, kanser önleyici özellikler göstermiştir. 

4. Sağlıklı Hafıza + Beyin Fonksiyonlarını Destekler 

Alzheimer hastalığı da dahil olmak üzere sinir sistemi ile ilgili bazı hastalıkların etkilerini güçlü antioksidan içeriği ile yavaşlatabileceği ve azalttığı araştırmalarla kanıtlanmıştır.

5. Sağlıklı Zihinsel Görünüm + Ruh Halini Destekler

Zeytinyağının beyni besleyen besinleri de ruh halinizi iyileştirmeye yardımcı olur.  Yapılan araştırmaların tümü, Ege /Akdeniz tarzı diyetlerin depresyonun tedavisine yardımcı olabileceğini destekleyen sonuçlar elde etmiştir.

Benzer şekilde, zeytinyağının faydalı yağlarının merkezi sinir sistemini desteklediğini, sinirlerin düzgün çalışmasına yardımcı olduğunu ve ruh halini destekleyen nörotransmitter serotonin düzeylerini artırdığını göstermiştir. 

6. Sağlıklı Bir Bağırsak Mikrobiyomunu Destekler 

Bağırsak florası, sindirimden ruh halinize ve cildinizin görünümüne kadar her şeyi etkiler, bu nedenle onu sağlıklı tutmak bizlerin sağlığı için oldukça önemlidir.  Zeytinyağındaki polifenoller sindirim sistemindeki iltihaplanmayı azaltabilir ve iyi bakterilerin büyümesini destekleyebilir. Spesifik olarak, araştırmacılar, günde yaklaşık 1,5 yemek kaşığı sızma zeytinyağı yemenin, bağırsaktaki sağlıklı bifidobakteri popülasyonlarının artmasına yardımcı olduğunu bulmuşlardır.

7. Sağlıklı Bir bağışıklık Sistemini Destekler 

İster soğuk algınlığından kaçınmaya ister kanser riskini azaltmaya veya otoimmün sistemi desteklemeye çalışıyor olun, sağlıklı bir bağışıklık sistemi hayati önem taşır. Bağışıklık sisteminizin sağlıklı yağları sevdiği ve iyileştirdiği ortaya çıkmıştır. Zeytinyağının bağışıklık sisteminde yarattığı pozitif etkiyi, eşit miktarda mısır yağı, tereyağı veya soya yağı sağlayamamıştır.

8. Kan Şekerini Dengeler ve Şeker Hastalığını Önlemeye Yardımcı Olabilir

Sağlıklı yağlar, tip 2 diyabeti önlemeye veya yönetmeye çalışan herkes için önemli bir diyet bileşenidir. Yüksek oranda zeytinyağı tüketen kişilerin açlık kan şekerleri daha düşük ve diyabet geliştirme riskleri %16 daha düşüktür. Tüm yağlar, kan şekerini sabit tutabilen glikozun kan dolaşımına emilimini yavaşlatmaya yardımcı olur, ancak zeytinyağındaki ana tekli doymamış yağ olan oleik asidin insülin direncine karşı özellikle koruyucu olabileceğini düşündürmektedir. 

9. Kilo Vermenize Yardımcı Olabilir 

Zeytinyağı kan şekeri seviyelerini sabit tutmaya yardımcı olduğundan, aşırı yemeye ve kilo almaya yol açabilecek isteklerinizi frenlemeye yardımcı olabilir. Araştırmalar akdeniz diyeti bağlamında yüksek zeytinyağı tüketiminin kilo alımına neden olmadığını da göstermiştir. 

Sonuç olarak, zeytinyağı diğer yağlarla kıyaslanamayacak kadar lezzetli, çok yönlü ve sağlıklıdır.   Yıllardır sofralarımızda yer alan zeytin ve zeytinyağı, gerek tarihi gerek içerisindeki vitamin ve mineralleri ile yaşamımıza sağlık getiriyor.